Viêm mũi dị ứng và hen suyễn đều là những bệnh dị ứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của con người. Trước đây người ta coi đây là hai bệnh độc lập. Nhưng những năm gần đây, ngày càng có nhiều kết quả nghiên cứu khẳng định viêm mũi dị ứng và hen suyễn là hai bệnh lý dị ứng có mối quan hệ rất chặt chẽ.
Viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng nói chung là viêm mũi do tiếp xúc với các kháng nguyên ngoại sinh (thường được gọi là chất gây dị ứng).
Bệnh đề cập đến một bệnh viêm không nhiễm trùng của niêm mạc mũi. Chủ yếu được giải phóng bởi các chất trung gian qua trung gian IgE (chủ yếu là histamine) sau khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng ở những người dị ứng. Và có liên quan đến nhiều loại tế bào hoạt động miễn dịch và các cytokine.
Hen suyễn
Hen phế quản là một bệnh không đồng nhất được đặc trưng bởi tình trạng viêm đường thở mãn tính liên quan đến nhiều loại tế bào và thành phần tế bào. Tình trạng viêm mãn tính này có liên quan đến tình trạng tăng phản ứng của đường thở. Thường là luồng khí thở ra có thể đảo ngược và lan rộng. Dẫn đến các đợt thở khò khè, khó thở, tức ngực tái phát, căng tức. Hoặc ho có cường độ khác nhau theo thời gian.
Cơ địa của viêm mũi dị ứng là đường hô hấp trên. Còn cơ địa của hen phế quản là đường hô hấp dưới. Đường hô hấp trên ngày càng bị các dị nguyên bên ngoài xâm nhập trực tiếp. Vậy nên khả năng viêm đường hô hấp trên cao hơn đường hô hấp dưới.
Vì vậy, tỷ lệ mắc bệnh viêm mũi dị ứng cao hơn rõ rệt so với hen phế quản. Điều này cũng cho thấy nhìn chung bệnh viêm mũi dị ứng khởi phát sớm hơn hen phế quản.
Hiện nay, Tổ chức Dị ứng Thế giới (WAO), Tạp chí Quốc tế Dị ứng & Miễn dịch Lâm sàng và Tạp chí Lưu trữ Quốc tế về Dị ứng và Miễn dịch học chính thức đề xuất sử dụng các thuật ngữ chẩn đoán hội chứng viêm mũi dị ứng-hen suyễn. Tức là triệu chứng lâm sàng hoặc cận lâm sàng dị ứng đường hô hấp trên (viêm mũi dị ứng). Và triệu chứng dị ứng đường hô hấp dưới (hen) xảy ra đồng thời.
Mối liên quan giữa hen suyễn và viêm mũi dị ứng
Các điều tra dịch tễ học đã khẳng định tỷ lệ mắc bệnh hen suyễn ở bệnh nhân viêm mũi dị ứng cao gấp 4-20 lần so với người bình thường. Tỷ lệ mắc bệnh hen suyễn ở người bình thường khoảng 2%-5%.
Các nghiên cứu trong những năm gần đây cho thấy 70%-90% bệnh nhân hen suyễn có kèm theo viêm mũi dị ứng. 40%-50% bệnh nhân viêm mũi dị ứng có kèm theo hen phế quản.
Thậm chí, có người cho rằng hơn 60% trường hợp viêm mũi dị ứng có thể tiến triển thành hen suyễn. Hoặc kèm theo các triệu chứng đường hô hấp dưới.
Theo “Hướng dẫn chẩn đoán và quản lý viêm mũi dị ứng” và báo cáo “Tác động của viêm mũi dị ứng đối với bệnh hen suyễn” nhấn mạnh tính nhất quán của phản ứng viêm của đường hô hấp trên và dưới. Và người ta đề xuất rằng viêm mũi dị ứng và hen suyễn dị ứng là khái niệm “cùng một đường thở, cùng một bệnh”. Khi mũi bị viêm, các mô niêm mạc bị kích thích gây phản xạ thần kinh. Khiến khí quản co thắt, co thắt dẫn đến hen suyễn.
Khi mới phát bệnh viêm mũi dị ứng, triệu chứng chủ yếu là hắt hơi, sổ mũi. Trong hốc mũi thường có nhiều dịch nhầy mũi, cản trở thông khí. Lúc này mọi người sẽ có thói quen há miệng để thở, các chất ô nhiễm. Và chất gây dị ứng trong không khí sẽ trực tiếp kích thích khí quản. Từ đó ây ra bệnh hen suyễn.
Làm thế nào để tránh viêm mũi dị ứng và hen suyễn?
Trong điều trị cả hai, nên xác định chất gây dị ứng trước và tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng có liên quan. Chẳng hạn như phấn hoa, vật nuôi, đệm ghế sofa, thảm,…Nếu bạn dễ bị dị ứng theo mùa, bạn nên dùng thuốc phòng ngừa trước.
Thứ hai, điều trị phải được tiêu chuẩn hóa. Người bệnh hen suyễn cần chú ý theo dõi diễn biến tình trạng bệnh. Nếu khó thở, tức ngực diễn ra liên tục nên kịp thời đến bệnh viện kiểm tra. Điều chỉnh thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Viêm mũi dị ứng không chỉ dễ làm khởi phát cơn hen phế quản mà thường khiến cơn hen trở nên khó kiểm soát và xử trí. Do đó, nếu tình trạng viêm mũi dị ứng của bạn chỉ giới hạn ở đường hô hấp trên. Bạn nên áp dụng các biện pháp điều trị hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của bệnh hen suyễn.
Nếu bạn đã phát bệnh hen suyễn thì đừng quên việc điều trị viêm mũi dị ứng khi điều trị hen suyễn nhé!
Lời kết
Vậy là KISHO ASMA vừa giải đáp câu hỏi “Hen suyễn và viêm mũi dị ứng” của bạn. Để được giải đáp kĩ lưỡng về hen phế quản cũng như phương pháp điều trị bệnh của KISHO ASMA, vui lòng liên hệ hotline 0983 96 95 96 hoặc truy cập Fanpage Kisho Asma để được phản hồi nhanh nhất từ chuyên gia nhé.
